«Επί πολλά χρόνια τα παιδάκια σε ένα ορεινό χωρίο των Σερρών, τα Κερδύλλια, στον Στρυμονικό Κόλπο, νόμιζαν ότι οι γυναίκες σε όλο τον κόσμο φορούν μόνο μαύρα ρούχα.
Αυτό έβλεπαν στο χωριό τους, μαυροφορεμένες τις αδερφές, τις μάνες, τις συγχωριανές, έτσι πίστευαν ότι γίνεται παντού. Και ξαφνιάζονταν όταν αργότερα αντίκριζαν πολύχρωμα φορέματα και μαντίλες.
Οι γυναίκες στα Κερδύλλια, εκτός από μαυροφόρες, δεν γεννούσαν, και έτσι το μόνο κλάμα που ακουγόταν ήταν το μοιρολόι τους στον τόπο όπου άφησαν την τελευταία τους πνοή οι άντρες τους, τα αδέρφια, οι πατεράδες, όλοι οι άρρενες ηλικίας δεκαπέντε έως 65 χρόνων. Διακόσιοι τριάντα τέσσερις στον αριθμό, χτυπημένοι από τις σφαίρες του γερμανικού αποσπάσματος. Οι Γερμανοί, αφού εξόντωσαν το ανδρικό στοιχείο, έβαλαν φωτιά και έκαψαν όλα τα σπίτια του χωριού.
Τα Κερδύλλια έσβησαν από τον χάρτη, καθώς οι εναπομείναντες κάτοικοι, γυναίκες, παιδιά, υπερήλικες, προτίμησαν να το εγκαταλείψουν για πάντα και, σήμερα, με ένα άλλο χωριό στη Γαλλία, όπου οι Γερμανοί σκότωσαν τους εξακόσιους κατοίκους του, είναι τα μοναδικά στην Ευρώπη που δεν κατοικήθηκαν ξανά. («Καθημερινή», Σταύρος Τζίμας)
Σ? αυτό το μαρτυρικό χωριό βρεθήκαμε σήμερα για να ζωντανέψουμε ένα κομμάτι της τοπικής μας ιστορίας ? Αρχικά, παρακολουθήσαμε ένα καθηλωτικό ντοκιμαντέρ γυρισμένο από τον Σερραίο δημοσιογράφο και συγγραφέα Βασίλη Τζανακάρη . Πληροφορηθήκαμε τα γεγονότα, συγκινηθήκαμε από τις προσωπικές μαρτυρίες των κατοίκων, συναισθανθήκαμε τον άφατο πόνο τους. Στη συνέχεια επισκεφτήκαμε το χώρο στον οποίο εκτελέστηκαν οι Άνω Κερδυλλιώτες , είδαμε τον τόπο στον οποίο ήταν χτισμένα τα παλιά Κερδύλλια (Άνω και Κάτω), ψηλαφήσαμε τα ίχνη της ζωής και της θυσίας των κατοίκων τους. Ήταν 17 Οκτωβρίου 1941, ημέρα που οι Γερμανοί πραγματοποίησαν την πρώτη μαζική εκτέλεση αμάχων στην Ευρώπη και η μέρα που τα Κερδύλλια πέρασαν στην ιστορία??
